Praten met Diny Markhorst is een belevenis. Ze is uitgesproken in haar mening en ze is van alle markten thuis: ze vertelt net zo gemakkelijk over haar springpaarden, haar dressuurpaarden en haar eventingpaarden als over haar tuigpaarden. Van de opvoeding tot en met de sport. Met haar rijke levenservaring zonder moeite zelfs urenlang.
Diny Markhorst uit het Overijsselse Brucht heeft net haar volgende fokproduct goedgekeurd zien worden, de driejarige Moreno Grove, een eventer. Een hengst met een ontroerend verhaal: “Nou…..het was dus zo: ik kreeg een Pacific-merrie uit een Emilion. Die Pacific kon goed springen, ze liep 1m40, maar ik vond dat ze wel wat meer bloed kon gebruiken. Nico Krol had sperma van Coconut Grove, een volbloed die zelf op Grand Prix-niveau had gesprongen. Zoveel volbloeds zijn er niet die op niveau gesprongen hebben, hij had zelfs op de Pan American Games gelopen. Volbloeds waren een beetje uit de gratie, de omvorming hadden we immers jaren geleden al gehad.”
Coconut Grove moest het dus worden, hoewel ze niet veel voorbeelden had: ”Niet veel voorbeelden? Klopt, dat hoef je ook niet altijd te hebben, je moet soms wat uitproberen. Ik kreeg in 2007 in elk geval een bloederig veulen, Dynamic Grove, dat het beste kon galopperen van alle veulens van dat jaar. Ik moest toen nog naar een speciale merriekeuring voor halfbloeden, dat waren toch net iets andere types dan de paarden die toen bovenaan stonden op de keuring. Ze werd voorlopig keur en toen heeft ze de merrietest gelopen in Sleen, was ze meteen zadelmak en elite.”
“Ik had intussen wel wat fokpaarden, en ik twijfelde of ik ze meteen moest laten dekken. Ik heb haar laten rijden door Jan Diepman, werd ze Z springen. Toen vond ik dat ik genoeg geïnvesteerd had, ik denk laat ik nou maar eens gaan fokken. Ik heb er wel vraag naar gehad uit de eventing wereld hoor. Maar ik heb het niet gedaan, want ik dacht: dan ben ik mijn stukje eventing-fokkerij kwijt. Met de eventingsport in het achterhoofd kwam ik bij Herald uit, VDL had sperma van die hengst. Diepvries, maar ze was in een keer drachtig, een jaar of 7 was ze toen. En na 11 maanden kwam er een veulen.”
“Een paar dagen later kreeg de merrie koliek, ik in de haast naar Wolvega, daar werd ze geopereerd. Aanvankelijk leek het geslaagd en ging het allemaal goed, maar anderhalve dag later kwam het telefoontje dat het niet goed ging. De merrie had een bloeding en was in hun ogen niet meer te redden. Zat ik met een veulen in Wolvega. Ik had 14 dagen ervoor een artikel gelezen over een kliniek in Brabant voor de opfok van moederloze veulens, Dennenoord. Na ettelijke telefoontjes: ze hadden nog een merrie. Ik het veulen daarheen gebracht, kwam ze bij een mooie merrie, licht atactisch, daarom werd ze ingezet voor dit doel.”
“Ik woon in de buurt van Hardenberg, van daaruit helemaal naar het Noorden, toen met het veulen helemaal naar het zuiden naar Duizel tegen de Belgische grens aan, ongeveer een halfuurtje voor ik er was, moest ik bellen. Dan krijgt de merrie een hormoonspuit waardoor eigenlijk een soort van bevalling wordt nagebootst. Toen ik er kwam, stond de merrie half bezweet op stal, alsof ze een veulen had gekregen. Samen met die mensen haal ik het veulen uit de trailer, we schuiven het veulen daar naar binnen het hok in, het veulen hinnikt, de merrie hinnikt. Meteen. Ik stond er met de tranen in de ogen bij, na al die ellende.”
“Die mensen in Brabant hebben dat super gedaan. Merrie en veulen gingen samen direct naar buiten, de merrie was er gek mee. Na drie dagen heb ik het hele spul opgehaald. Toen moest de merrie bij mij nog integreren in de koppel, dat ging super, en het veulen speelde direct met de andere veulens, gelukkig is hij heel voorspoedig en heel sociaal opgegroeid. Mijn eventingplan ging dus door het oog van de naald. Moreno Grove, heb ik hem genoemd, Moreno is iets van donkerbruine jongen, Grove spreekt voor zich.”
“Maar het was wel een hengst, ik wilde ‘m wel verkopen. Wiebe-Yde van de Lageweg wist wel iemand, zo is het contact met Van der Leest van de Dutch Eventing Stables tot stand gekomen, hij kocht het veulen. Hij is met Moreno Grove naar de hengstenkeuring geweest, natuurlijk heb ik dat gezien. Het springen viel me heel erg mee, het ging over het type, waardoor hij zich moest bewijzen in de sport. Da’s een heel lange weg. Mooi dat het AES hem genomen heeft, dan krijgt hij een kans.”
“Het is dus zo dat ik steeds meer hoor dat men interesse heeft in paarden die specifiek voor de eventing gefokt zijn. Ik denk dat er mogelijkheden zijn. Een eventing-paard is toch wel een heel apart paard met wat ie allemaal moet kunnen. Dressuur, springen, cross: er moet veel in je merrielijn verankerd zijn, en dan paren aan een goede hengst. Coconut Grove had zelf gesprongen. Misschien is het wel zo dat er meer Engels Volbloed nodig is, of Anglo-Arabisch bloed, dat zullen we vooral in Frankrijk moeten zoeken. Met dit merrielijntje fok ik al een hele tijd. De Emilion-grootmoeder was elite sport preferent prestatie, daar de moeder van van Indorado was keur sport preferent prestatie, de Le Val Blanc-merrie daarachter was preferent prestatie. En dan een Farn-merrie die model preferent prestatie was. Het hele lijntje heeft paarden gegeven die het doen willen, die moet je hebben.”
Diny Markhorst is ook uitgesproken over de opvoeding van een paard: “Jan Diepman rijdt mijn springpaarden, hij woont vlak aan het bos. Hij neemt een boompje en een slootje mee, daar worden ze handig van, vertrouwd in het terrein. Eigenlijk zouden alle jonge springpaarden veel in het terrein moeten lopen voor de balans. Ze lopen over ongelijke bodems, iets een heuveltje op en af, een ditje en een datje, dat is veel beter dan in zo’n vlakgetrokken manegebakje. En een springpaard moet op jonge leeftijd een L-dressuurproefje kunnen lopen, net zo goed houd ik nog steeds van een dressuurpaard dat een sprongetje kan maken. Over balkjes lopen en een kruisje springen moeten ze allemaal kunnen.”
“En wat in mijn ogen heel belangrijk is: de opvoeding van een veulen! Vooral in de eerste week doen ze zoveel indrukken op, dat vergeten ze hun hele leven niet weer. Ook voor mijn eigen gemak leer ik ze direct een halstertje om te hebben, aan een touwtje lopen, beentjes opbeuren, oor vasthouden, overal aan kunnen zitten zonder dat je een klap krijgt. Als ze dan iets willen, dan kan ik ze nog wel aan. Alleen al op de intonatie van je stem reageren ze. Als ze gehoorzaam zijn, klinkt mijn stem anders. Als ik een paard gefokt heb en ze horen mijn stem, dan zie ik aan de ogen en de oren, de uitdrukking dat ze dat herkennen. Veulens opvoeden en kinderen opvoeden, dat is in wezen hetzelfde. In liefde vermanen, consequent zijn en grenzen aangeven, en veel belonen als ze het goed doen.”
“Ik heb altijd iets met dieren gehad. Mijn ouders hadden een melkveebedrijf, mijn opa zette mij op de rug van een paard, dat vond ik prachtig. Mocht ik mee op het koetsje, deed opa mij voor wat ik moest doen. Hij leerde mij onbewust de liefde voor het paard. Zover als ik terug kan denken, was ik gek van paarden. Toen hij overleed, verdwenen de paarden van de boerderij, mijn vader was van de tractoren. Onze buurman was instructeur van de rijvereniging, daar ging ik op mijn fietsje heen. Die gaf les op de manege, dat was bij ons een open plek in het bos. Mocht ik de paarden vasthouden want dan gingen de ruiters hindernissen bouwen. En daarna reden ze terug door de hoofdstraat van Hardenberg, mocht ik het laatste stukje erop zitten. Het zal in de jaren ’60 zijn geweest.”
“Van lieverlee mocht ik er wel eens vaker op zitten, zo heb ik rijden geleerd. De buurman ging met twee paarden naar de club, mocht ik er ook op een. En intussen heb ik natuurlijk mijn ouders de kop gek gezeurd. Als ik er zelf voor kon zorgen, wilde mijn vader er wel een kopen. Zo kreeg ik op m’n 17e een Gelderse vosbles, Bianca, een L’Invasion. Ik ben er M-dressuur, L-springen en M-achttal mee geworden. Als landelijke ruiter. Vijf keer per jaar hadden we een wedstrijd. In Balkbrug, Lemele, De Wijk, op Koninginnedag in Dalfsen, en Vilsteren een samengestelde wedstrijd. Op een gegeven moment ben ik getrouwd, mede door rugklachten was ik wat minder fanatiek in de sport. Maar toen is wel de fokkerij begonnen.”
De familie Markhorst had een boerderij met fokvarkens en akkerbouw: “De varkens zijn langzamerhand verdwenen, onze zoon had daar niet zoveel oren naar. Inmiddels heeft hij een akkerbouwbedrijf gespecialiseerd in de bloembollenteelt. Diny Markhorst verloor haar man in 2007 maar zet fanatiek de fokkerij voort vanuit het huis naast de boerderij waar haar zoon het bedrijf maar zij de stallen heeft. Met 20 tot 25 paarden en dit jaar 8 veulens. “Dressuur- en springpaarden maar ik fok ook tuigpaarden, ik ben altijd geïnteresseerd geweest in allerlei soorten paarden. Erina, de jonge Waterman x Monarch-merrie waarmee Drikus Vonk veel succes heeft gehad, heb ik als veulen verkocht. Met die stam fok ik nog steeds.” Mijn parade-tuigpaard Viva Jerina werd vier keer kampioene op de CK Overijssel en twee keer NMK-kampioene in Ermelo. Viva Jerina is dit jaar drachtig van Eebert. Soms worden mijn tuigpaarden ook gereden, dat doet Henk Hammers. Ook maakt hij voor mij wel rijpaarden klaar voor de keuring.”
“Gelukkig kan ik ze wel kwijt, mijn stallen zijn niet van elastiek dus er moet elk jaar wel wat weg. Merries houd ik soms wel aan tot hun 3e jaar, via de sport kan ik ze ook kwijt. Dat is een gigantische investering, ik ben me heel goed bewust dat niet elke fokker dat kan doen.
Soms komt het terug, soms ook niet. De dressuurpaarden worden door amazones gereden en uitgebracht op wedstrijden. Er moet heel veel liefhebberij en geduld bij komen, van een veulen aan een touwtje naar een mooi paard op niveau in de sport, die progressie duurt heel lang.”